Nederlanders souperen aarde in hoog tempo op

Nederlanders leven in ecologisch opzicht ver boven hun stand. Als alle inwoners op aarde dezelfde levensstijl als wij zouden hanteren, zouden er twee aardbollen nodig zijn om iedereen te voorzien van schoon water en grondstoffen als hout, olie en vruchtbare grond. Ons land teert daardoor sterk in op de natuurlijke reserves van andere landen, concludeert het Wereld Natuurfonds in een rapport over de 'gezondheidstoestand' van de aarde. Overigens zouden er 4,8 aardbollen nodig zijn als iedereen zou leven als Amerikanen, de grootste verkwisters op aarde.

Voor het eerst is in dit internationale onderzoek ook de 'ecologische voetafdruk' van Nederland opgenomen. Dit instrument meet hoeveel hectare land en zee inwoners van een land gebruiken voor consumptie en infrastructuur, plus de ruimte die nodig is om de CO2-uitstoot en afval te absorberen.

Uit de gegevens blijkt dat vooral het energiegebruik in Nederland een groot beslag legt op de hulpbronnen die wereldwijd beschikbaar zijn. Daarnaast voert Nederland veel grondstoffen in die grote gevolgen hebben voor de biodiversiteit in andere landen. Het gaat daarbij onder meer om de import van soja uit Brazilië. Nederland is na China wereldwijd de grootste importeur van soja, die vooral gebruikt wordt als veevoer. Daarnaast zorgen de invoer van koffie, vis en hout voor een aanslag op de natuur in Indonesië, Midden-Amerika, Finland en Rusland.

Volgens berekeningen van het WNF legt de Nederlander beslag op 4,4 (mondiale) hectare productieve grond en zee, dat is per saldo viermaal zoveel als de natuurlijke productiecapaciteit van ons land bedraagt. Het slechtst op de meetlat scoren de Verenigde Staten, die per inwoner 9,4 hectare nodig hebben. Onderaan de lijst staan Malawi, Afghanistan en Haïti.

Nederland zit tot zijn nek in de groene schulden, concludeert Johan van de Gronden, algemeen directeur van het WNF. ''Ondanks talloze goede voornemens van de afgelopen kabinetten, gebeurt er in de praktijk nauwelijks iets. Sinds 1991 wordt er gesproken over het tegengaan van de import van fout hout, maar dat is nog steeds niet geregeld.'' Nu merken vooral de armste landen de effecten van de wereldwijde natuurcrisis, zoals de hoge voedselprijzen, maar het is slechts een kwestie van tijd totdat ook Nederland de gevolgen voelt, voorspelt hij. Alleen verduurzaming van de samenleving kan het tij nog keren. Volgens Van de Gronden is dat mogelijk als alle overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers zich daar volledig voor inzetten.

In het rapport, dat elke twee jaar verschijnt, wordt ook de teruggang van het aantal diersoorten op aarde bijgehouden. De Global Living Planet Index geeft aan dat de ruim 4600 populaties van 1600 soorten met bijna dertig procent zijn afgenomen. In de tropische zones is de daling het grootst, met een gemiddelde daling van 50 procent. (SANDRA DONKER)